W zeszłym tygodniu w piątek tj. 7 maja 2021r. , Sądu Najwyższy w formie uchwały odpowiedział na część pytań zadanych przez rzecznika finansowego (syg.III CZP 6/21).
SN nadal nie ma odpowiedzi na pytanie, czy banki mogą żądać zapłaty za unieważniony kredyt. Takie rostrzygnięcie może zapaść już jutro dlatego zachęcamy do śledzenia naszego bloga.
1. Teoria dwóch kondykcji.
Bardzo dobrą informacją dla Frankowiczów jest to, że SN po raz kolejny opowiedział się za tak zwaną teorią dwóch kondykcji, która jest dużo korzystniejsza od teorii salda.
Teoria ta ukształtowała się na przestrzeni ostatnich miesięcy i polega na przyjęciu, że skoro umowę należy traktować jako nieważną ze skutkiem wstecznym (czyli tak jakby od początku nie istniała), to przesunięcia majątkowe czynione przez bank jak i kredytobiorcę nigdy nie miały żadnego tytułu prawnego i należy je oceniać niezależnie od siebie. Sąd nie dokonuje więc automatycznej kompensacji (wyliczania nadpłaty/niedopłaty), co ma kluczowe znaczenie przy podniesieniu zarzutu przedawnienia.
W przypadku teorii salda, w wyniku ustalenia przez sąd, że umowa jest nieważna kredytobiorca powinien zostać zobowiązany do zwrotu takiej samej kwoty jaką pożyczył od banku i to bez jakichkolwiek dodatkowych kosztów. Sąd dokonuje tutaj automatycznej kompensacji wzajemnych roszczeń, a więc oblicza różnicę między środkami wpłaconymi przez bank, a zwróconymi przez kredytobiorcę.
2. Rozliczenia między stronami.
Jak powinno wyglądać rozliczenie stron według SN?
Sentencja : „Niedozwolone postanowienie umowne (art. 3851 § 1 k.c.) jest od początku, z mocy samego prawa, dotknięte bezskutecznością na korzyść konsumenta, który może udzielić następczo świadomej i wolnej zgody na to postanowienie i w ten sposób przywrócić mu skuteczność z mocą wsteczną”
SN podkreśla, że tylko świadoma i wolna zgoda kredytobiorcy kredytobiorcy jest w stanie przywrócić ważność umowy (z mocą wsteczną).
3. Kiedy liczymy termin przedawnienia?
Termin przedawnienia dla banków powinien być liczony od momentu uznania umowy kredytowej za nieważną, a nie od momentu jej podpisania.
Takie rozstrzygnięcie może być rozczarowujące dla kredytobiorców, którzy liczyli na całkowite przedawnienie roszczenia.
11 maja 2021 ma być udzielona odpowiedź na pozostałe pytania, w tym na pytanie dotyczące dopuszczalności pozwów przeciwko kredytobiorcom o wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z kapitału banku.
W razie jakichkolwiek pytań zapraszamy do kontaktu frankowicze@wroc-law.com
